Trong các dịp lễ, tết, nhất là
vào kỳ nghỉ hè, nhiều gia đình, cơ quan, trường học sẽ tổ chức cho các bạn học
sinh đi nghỉ mát, tắm biển. Khắp nơi trẻ em cũng sẽ tự rủ nhau đi tắm mát ở
sông, suối, ao, hồ... do đó nguy cơ xảy ra tai nạn đuối nước là rất cao. Mỗi
khi mùa hè đến, lo lắng về đuối nước luôn thường trực và có thể xảy ra ở bất cứ
nơi nào. Thời gian gần đây, trên các phương tiện thông tin đại chúng đã đăng
tải nhiều vụ trẻ em đuối nước rất thương tâm do sự bất cẩn của người lớn.
Đuối nước không chỉ xảy ra ở
sông, suối, ao hồ,... mà còn có thể xảy ra ở ngay tại nhà, nơi làm việc, nhà
trường, nhà trẻ ..vv. Vì thế các bậc phụ huynh, thầy cô giáo, mọi người cần có
hiểu biết cách phòng và kĩ năng xử trí tai nạn đuối nước là rất cần thiết.
1. Vì sao đuối nước thường dẫn
đến tử vong?
Đuối nước là tình trạng nước
tràn vào đường hô hấp làm cho các cơ quan bị thiếu oxy và các chức năng sống
của cơ thể ngừng hoạt động. Hay nói cách khác: Chết đuối là tình trạng thiếu
oxy do cơ thể bị chìm trong nước.
- Người ta thống kê thấy có
khoảng 4/5 trường hợp chết đuối mà trong phổi có nước và 1/5 còn lại chết đuối
nhưng phổi không có nước.
- Sở dĩ có tình trạng chết
đuối mà trong phổi không có nước là do người không biết bơi bất ngờ bị chìm
trong nước, nạn nhân hoảng sợ khiến các phản xạ bị rối loạn làm cơ thể bị chìm,
phản xạ co cơ nắp thanh quản và đóng khí quản lại làm nạn nhân không thở được
dẫn đến thiếu oxy não và bất tỉnh. Từ chỗ nắp thanh quản bị đóng nên nước cũng
không vào phổi được. Đó cũng được gọi là chết đuối khô.
Vì vậy khi gặp trường hợp đuối
nước cần xử trí khẩn trương, kiên trì ngay tại chỗ để giải phóng đường hô hấp.
2. Nguyên nhân đuối nước.
- Do người lớn, trẻ em thiếu ý
thức, kiến thức về mối nguy hiểm, các yếu tố nguy cơ, và kỹ năng phòng tránh
đuối nước. Các kỹ năng cần đặc biệt chú ý là: trông trẻ, dạy bơi, cứu đuối…
- Do môi trường có những yếu
tố nguy cơ như:
+ Sông, hồ, suối, ao…không có
biển báo nguy hiểm, rào.
+ Mưa to, lũ lụt xảy ra thường
xuyên.
+ Những nơi có sông suối hồ
ao, trẻ em không biết bơi hoặc biết bơi nhưng chủ quan không lường hết được sự
nguy hiểm.
3. Cách phòng tránh tai nạn
đuối nước.
Để phòng tránh tai nạn đuối
nước chúng ta cần chú ý quan tâm đến các việc sau:
- Không được đi tắm, bơi ngoài
sông, suối mà không có người lớn biết bơi đi kèm.
- Không được phép bơi khi chưa
xin phép bố mẹ.
- Không chơi, đùa nghịch quanh
ao, hồ, hố sâu để tránh bị ngã, rơi xuống hố.
* Những nguyên tắc an toàn khi bơi:
+ Không nhảy cắm đầu ở những
nơi không có chỉ dẫn.
+ Không được tắm, bơi ở những
nơi có nước sâu, chảy siết, xoáy khi không có người lớn biết bơi và cứu đuối.
+ Không bơi khi trời đã tối,
có sấm chớp, mưa.
+ Tuyệt đối tuân theo các bảng
chỉ dẫn nguy hiểm.
+ Phải khởi động trước khi
xuống nước.
+ Không ăn uống khi đang bơi
để tránh sặc nước.
+ Không dùng các phao bơm hơi.
+ Cần thực hiện nghiêm túc về
an toàn giao thông đường thủy như: An toàn về phương tiện, có đầy đủ phao cứu
sinh, áo phao, chở đúng số người quy định.
4. Xử lí khi gặp tai nạn đuối
nước:
- Khi phát hiện thấy người bị
rơi ngã xuống nước, cần hô hoán, kêu gọi mọi người đến ứng cứu, giúp đỡ ngay từ
khi nhìn thấy nạn nhân. Tuyệt đối không được nhảy theo cứu nạn nhân nếu mình
không biết bơi và không biết cách cứu đuối vì bản thân mình cũng có thể bị đuối
nước.
- Nhanh chóng đưa nạn nhân ra
khỏi nước bằng cách đưa cánh tay, cây sào dài cho nạn nhân nắm, ném phao có
buộc dây thừng... và kéo nạn nhân lên bờ một cách an toàn. Có thể ném một sợi
dây dai, chắc... từ bờ để nạn nhân túm lấy được dây thừng và kéo nạn nhân vào
bờ, hoặc cùng với mọi người vớt nạn nhân lên…
- Đặt nạn nhân nằm chỗ thoáng
khí.
- Nếu nạn nhân bất tỉnh, kiểm
tra xem còn thở không bằng cách quan sát chuyển động của lồng ngực:
+ Nếu lồng ngực không chuyển
động tức là nạn nhân ngưng thở, hãy thổi ngạt miệng qua miệng. Sau đó kiểm tra
mạch cổ, mạch bẹn xem có đập không; nếu không bắt được mạch tức là nạn nhân đã
ngưng tim, phải ấn tim ngoài lồng ngực ở nửa dưới xương ức. Phối hợp ấn tim và
thổi ngạt liên tục trên đường chuyển nạn nhân tới cơ sở y tế.
+ Nếu nạn nhân còn thở được,
hãy đặt nạn nhân nằm nghiêng một bên để chất nôn dễ thoát ra.
- Cởi bỏ quần áo ướt, giữ ấm
bằng cách đắp lên người nạn nhân tấm khăn khô.
- Nhanh chóng đưa nạn nhân đến
cơ sở y tế ngay cả khi nạn nhân có vẻ bình thường hoặc đã hồi phục hoàn toàn
sau sơ cứu vì nguy cơ khó thở thứ phát có thể xảy ra vài giờ sau khi ngạt nước…
Trên đây là những điều nên
biết về cách phòng tránh tai nạn đuối nước, rất mong quý thầy cô và các em học
sinh hãy quan tâm hơn nữa đến vấn đề này, để tránh những rủi ro đáng tiếc xảy
ra cho bản thân và những người thân trong gia đình./.