Chó, mèo là vật nuôi quen thuộc đối với rất nhiều gia đình Việt
Nam. Tuy nhiên, nếu không được tiêm phòng dịch và không được chăm sóc đúng
cách, chúng sẽ dễ trở thành “thú dữ”, gây hại đến sức khỏe của con người.
Mặc dù các ngành chức năng liên tục khuyến cáo về việc tiêm vắc
xin dại, nhưng tại Việt Nam trung bình có trên 400.000 người bị chó, mèo...cắn
và khoản 100 người tử vong vì bệnh dại. Khi đã lên cơn dại, người bệnh chắc chắn
sẽ tử vong 100%. Điều đáng nói, các ca tử vong vì dại chủ yếu là do chó, mèo của
gia đình hoặc hàng xóm cắn. Chính tâm lý chủ quan “chó nhà” nên đã dẫn đến nhiều
hậu quả đáng tiếc. Đại đa số là trẻ em và người già bị chó cắn là chủ yếu. Nhiều
trường hợp do chủ quan nên dẫn đến tử vong.
1. Bệnh dại là gì?
Bệnh Dại là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút Dại gây ra,
bệnh lây truyền từ động vật sang người qua vết cắn, vết thương, vết cào, liếm của
động vật.
Bệnh do một loài virus hướng thần kinh gây ra, thường gây tác
hại thần kinh, bắt nguồn từ não và tủy sống. Vật bị bệnh thường điên cuồng hay
bại liệt rồi chết. Ở nước ta, nguồn bệnh dại chủ yếu là từ chó, mèo.
Nguồn bệnh và thời gian ủ bệnh:
- Nguồn bệnh: Ở nước ta, chó nhà là nguồn bệnh dại chủ yếu
chiếm đến hơn 90%, sau đó là mèo nhà.
- Đường lây truyền: Vi rút xâm nhập qua vết cắn, vết cào, vết
liếm, da, niêm mạc bị tổn thương, vết thương hở.
- Thời gian ủ bệnh ở động vật có thể kéo dài từ vài ngày đến
vài tháng, có thể lâu hơn. Sau khi bị chó, mèo mắt bệnh dại cắn, thời gian ủ bệnh
thường từ 01 - 03 tháng. Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào tình trạng nặng nhẹ của
vết cắn, vị trí vết cắn có liên quan đến nơi có nhiều dây thần kinh, khoảng
cách từ vết cắn đến não, số lượng vi rút xâm nhập. Vết cắn càng nặng và gần thần
kinh trung ương thì thời gian ủ bệnh càng ngắn.
2. Triệu chứng:
Bệnh dại thường chia làm 2 thể: Thể dại điên cuồng và thể bại
liệt.
Biểu hiện của bệnh dại trên người:
Thời gian ủ bệnh ở người thường từ 2 - 8 tuần, có thể kéo dài
đến trên 1 năm. Thời gian này phụ thuộc vào tình trạng nặng, nhẹ của vết
thương, vị trí vết thương và số lượng virus được truyền sang người. Người bị mắc
bệnh dại cũng có 2 thể bệnh lâm sàng là thể:
- Thể điên cuồng (hung dữ): thường biểu hiện triệu chứng gào
thét, tăng cảm giác của các giác quan, sợ gió, sợ nước nên thường được gọi là bệnh
sợ nước, bị hoang tưởng, đập phá, co thắt thanh quản...
- Thể bại liệt: bệnh nhân thường nằm im lìm, hay có liệt hướng
lên, liệt hô hấp. Tất cả các bệnh nhân lên cơn dại đều bị tử vong sau 7 -10
ngày.
Để chủ động phòng chống bệnh dại, người dân cần thực hiện tốt
các biện pháp sau:
- Tiêm phòng đầy đủ cho chó, mèo nuôi và tiêm nhắc lại hàng năm
theo khuyến cáo của ngành thú y.
- Không thả rông chó, mèo; chó ra đường phải được đeo rọ mõm
và có người dẫn.
- Không đùa nghịch, trêu chọc chó, mèo.
- Khi bị chó, mèo cắn, cào, liếm cần:
+ Rửa kỹ vết thương bằng nước và xà phòng đặc liên tục trong
15 phút, nếu không có xà phòng thì phải xối rửa vết thương bằng nước sạch - đây
là biện pháp sơ cứu hiệu quả để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh dại khi bị chó, mèo
cắn.
+ Sau đó tiếp tục rửa vết thương bằng cồn 70%.
+ Hạn chế làm dập vết thương và không được băng kín vết
thương.
+ Đến ngay trung tâm y tế gấn nhất để được tư vấn và tiêm
phòng dại kịp thời. Chỉ có tiêm phòng mới ngăn ngừa không bị bệnh dại.
+ Tuyệt đối không được điều trị bằng thuốc nam và các phương
thuốc dân giang, gia truyền.
+ Đối với chó nuôi có đăng ký đã được tiêm phòng dại hàng
năm, cần theo dõi con vật trong vòng 14 ngày.
+ Đối với chó, mèo không tiêm phòng dại, khi nghi mắc bệnh dại
mà đã cắn, cào người thì phải nhốt theo dõi trong 90 ngày; trong trường hợp
chưa cắn, cào người thì phải tiêu hủy.
Ngoài bệnh dại, chó và mèo còn truyền nhiều căn bệnh khác,
trong đó có không ít bệnh nguy hiểm, khó chữa. Vì vậy, những gia đình có trẻ em
nên hạn chế nuôi chó, mèo, vì trẻ em thường hay lê la, đưa vào miệng những vật
dụng trên nền nhà. Tuyệt đối không cho trẻ ôm hôn chó mèo, nhất là phần đuôi của
chó mèo, vì đuôi và lông dính rất nhiều chất thải. Đặc biệt là không cho trẻ nhỏ
chọc phá, trêu ghẹo chó, mèo lạ, nhất là chó, mèo chạy rong ngoài đường.
Để chủ động phòng chống bệnh Dại có hiệu quả và bảo vệ đàn
chó. mèo nuôi, nhất trong giai đoạn nắng nóng hiện nay. Ủy ban nhân dân xã Xuân Vinh đã tổ
chức đợt tiêm phòng vắcxin bệnh Dại năm 2024 từ ngày 30/3/2024 đến 5/4/2024.